Rau cần tây rất tốt trong bệnh lý huyết áp cao(3/1/2013)

Rau cần tây có tên khoa học: Apium gravesleus L, họ hoa tán (Umbelliferac). Cây cao sống dai gần 2 năm, thân mọc thằng đứng, cao tới 1,50m, nhẵn có nhiều rãnh dọc, chia nhiều cành mọc đứng. Lá ở gốc có cuống, hình thuôn hay 3 cạnh, hơi có dạng 5 cạnh, xẻ ba hay chia ba thuỳ cho tới phía dưới phiến; các thuỳ hình ba cạnh, dạng mắt chim, tù có khoá hình tai bèo. Lá giữa và lá ngọn không có cuống, chia ba hoặc xẻ ba hoặc không chia thuỳ. Hoa tụ gồm nhiều tán, các tán ở đầu cành có cuống dài hơn các tán bên. Không có tổng bao. Hoa nhỏ màu trắng nhạt. Quả dạng trứng, hình cầu có cạnh lồi chạy dọc.

Cần tây loại dị thực vào Việt Nam, càng về sau càng được nhân dân trồng nhiều vừa để làm rau ăn rất ngon khi “rau cần tây xào với thịt bò”. Cần có 2 loại, có loại cần cao, lớn, mọc hoang ở ruộng lầy, các thung lũng, bìa rừng núi, mọc hoang nhiều nhất ở các ruộng bậc thang sình lầy ở miền tây Quãng Ngãi, Bình Định, nhiều hơn vẫn ở Quãng Ngãi… trong kháng chiến đánh Pháp, đáng Mỹ dân công, bộ đội thường đi hái rau cần ta (cần mọc hoang) về luộc ăn hoặc muối dưa.

Hiện nay rau cần tây hoặc rau cần ta ở đâu cũng có, được xem như rau sạch, thơm ngon, hợp khẩu vị. Rau cần chịu sống xanh tốt vào mùa rét.

Rau cần có nhiều tác dụng tốt trong chữa bệnh về cao huyết áp, lợi tiểu trong phù chưa rõ nguyên nhân.

Bộ phận dùng chủ yếu rễ và củ, lá thân cây cần cho việc ăn sống, chín như rau muống. Không bỏ ruột chỗ nào.

Thành phần hoá học : Trong rau cần tây có vitamin A, B, C, các chất khoáng như: (Manhê, Mn, Fe, l, Cu, Na, K, Ca và vitamin P), Cholin, tyrosin, axit, flutamic và khi cất cho từ 2-3% tinh dầu không màu có trong hạt 1% có trong thân cây.

Công dụng và liều dùng:

Các nước phương tây dùng rau cần tây được dùng làm thuốc lợi tiểu. Ở Trung Quốc RCT được dùng làm thuốc thanh nhiệt, giảm ho và hạ huyết áp.

Trong nhân dân, nhất là ở các tỉnh phía Bắc khi có ốm đau họ thường tự tìm hái các loại cây, cỏ trái thuốc nam để điều trị theo kinh nghiệm dân gian vô cùng quý.

Việc dùng RCT thu hái về phơi ráo khô trong mát để chữa bệnh cao huyết áp, sỏi nhỏ đường tiết niệu… Thu toàn bộ cây, thân và lá củ, rễ… nấu nước uống trong ngày. RCT giã nát nhỏ đắp lên chỗ da có nhọt, viêm nhiễm.

RCT có 2 loại: RCT và rau cần ta (loại mọc hoang) chịu vùng đất sình lầy ven thung lũng núi rừng… Nhiều nhất ở miền tây Quãng Ngãi.

Loại rau cần ta (rau cần nước) có tên khoa học: Oenanthe Stolorifeza Wall. Trong rau cần ta có nhiều tinh dầu, Caroten 7,14mg%; Vitamin C 320mg.

Rau cần tây cũng được các bệnh nhân cao tuổi sử dụng hàng ngày ngoài tác dụng điều trị cao huyết áp, còn giúp cho luồng nước tiểu thông, sạch - với những bệnh nhân tai biến những não bất động vẫn dùng rau cần tây ta giã nát lấy nước uống tươi. Ngay cả các bệnh nhân viêm gan mãn – xơ gan cổ chướng… Viêm hệ niệu bàng quang, tiền u xơ tuyến tiền liệt, phù chưa rõ nguyên nhân… dùng rau cần ta, rau cần tây rất tốt.