Rau bẩn- sự vô tâm từ ai? (18/03/2013)
Tại các chợ đầu mối như Dịch Vọng (Cầu Giấy), chợ Ngã Tư Sở ( Đống Đa),…hàng nghìn các bó rau được vận chuyển từ nhiều nới tới. Không một sự kiểm duyệt!
Tất cả ào áo, và lại lần lượt đi vào các chợ, đầu mối nhỏ để đến tay người tiêu dùng. Phải chăng rau vẫn mang chức năng cung cấp các chất dinh dưỡng cho con người như thông thường hay có thêm cả các chất độc hại đi kèm.
Báo động về rau bẩn.
Trong quá trình trồng rau, các loại rau thường được trồng trong môi trường nước bẩn như dọc ven bờ sông Đáy,… Môi trường nước này được các cơ quan chức năng xét nghiệm có chứa các vi khuẩn coliform, và các chất kim loại nặng, chất độc hóa học vượt quá mức độ cho phép. Tại khu vực sông Đáy, cuộc xét nghiệm cho thấy : hàm lượng coliform vượt từ 38,9 - 51,86 lần, NH4+ vượt từ 4,2 - 8,4 lần.
Bên cạnh đó, người trồng còn rút ngắn quá trình phát triển rau bằng cách phun các chất kích thích, các thuốc trừ sâu, các chất hóa học độc hại khác nhằm tạo thu được lợi nhuân tốt đa. Việc sử dụng quá liều, không đúng tiêu chuẩn gây ra tình trạng rau bẩn.
Một điều đáng chú ý là việc rửa rau bằng các nguồn nước bẩn như nước thải sinh hoạt qua các cống, hay qua các rãnh bẩn.
Sự vô tâm từ người trồng rau.
Chị Lê Thị Hà (phường Biên Giang, có 3 bè rau muống) cho biết: “Cùng lắm là sau khi hái vài ngày, lúc rau muống đang lên mầm, chỉ cần vẩy cho tí nước dưới sông rồi “đánh” (phun) cho bình thuốc sâu là chả cần phân gio, chăm bón gì mà rau cứ xanh mơn mởn. Mỗi tháng thu được hai lứa, bỏ rẻ cũng được 4-5 triệu, thả rau muống bè như chúng tôi được cái sướng và nhàn ở chố đấy”.
Anh Phú, một nông dân trồng rau ở Dương Nội, Hoài Đức cũng cho hay: "Thuốc trừ sâu dùng cho rau chủ yếu là loại thuốc bột, đóng gói để pha với nước và tưới trực tiếp lên rau. Còn loại được gọi là "viên sủi" có nguồn gốc từ Trung Quốc, thuốc được phun 1 lần với nồng độ đặc.
Các rau đã được kích thích tăng trưởng với "viên sủi" sẽ rất dễ nhiễm độc. Bởi trong khoảng 3- 5 ngày kể từ lúc mọc mầm thì các loại như rau muống, xà lách, cải cúc, ngải cứu... đã có thể thu hoạch bán. Hoặc đậu quả rất có thể dùng nhiều phân bón, thuốc trừ sâu cận ngày thu hoạch.
Không chỉ thuốc trừ sâu, thuốc kích thích Người trồng còn sử dụng nguồn nước bẩn làm môi trưởng cho cây sinh trưởng. Bởi lẽ, mối trường càng ô nhiễm, rau càng xanh tốt. Ngoài việc dùng nước bẩn tưới rau khi trồng, thu hoạch, rau còn bị nhiễm khuẩn từ chính người thu hoạch. “Những người thu hoạch, vận chuyển, buôn bán có thói quen đi vệ sinh không rửa tay khi vận chuyển hay bán rau. Đây cũng là nguồn gây bệnh.”
Có thể thấy rằng, từ quá trình nuôi trồng đến vận chuyển và tới tay người tiêu dùng, một mớ rau đã trải qua những quá trình tác động để cho ra đời một mớ rau hấp dẫn cả về ngoại hình lẫn mức độ mắc bệnh.
Phản ứng từ cơ quan chức năng
Sự phản ứng yếu ớt từ các cơ quan chức năng về vấn đề rau sạch. Chưa có sự kiểm định chặt chẽ và hình phạt gắt gao đối với những người vì lợi nhận mà gây hại tới cộng đồng. Các ý kiến được đề xuất nhưng cũng chỉ như “ muối bỏ bể”.
PGS.TS Nguyễn Đình Hòe, Đại học KHTN (Đại học QGHN) đề xuất ý kiến về vấn đề quản lý từ đầu vào:”Hãy quản lý chất lượng rau từ đầu vào như điều kiện, quy trình canh tác. Có được những điều này thật tốt thì rau an toàn mặc nhiên được công nhận. TP Hà Nội đã có nhiều kinh nghiệm trong việc sản xuất rau sạch mà điển hình là Đông Anh, Gia Lâm. Nếu rau vẫn sản xuất theo lối canh tác truyền thống trong khi môi trường ô nhiễm mà vẫn được cho là rau an toàn thì chúng ta đã không công bằng với bà con Đông Anh, Gia Lâm...
Điều này khác nào phủ nhận kết quả đầu tư hàng chục tỷ đồng cho sản xuất rau sạch tại Đông Anh, Gia Lâm. Nhiều khi phân tích vài trăm mẫu để khẳng định hàng nghìn hecta là sạch thì không khoa học, vì thực tế, phân tích gấp 10 lần như vậy cũng chưa chắc đã khẳng định được.”
Tuy nhiên, trong tình hình như hiện nay, người tiêu dùng nên tự trang bị mình những kinh nghiệm và kĩ năng để lựa chọn sản phẩm sạch và an toàn cho bữa ăn của gia đình mình.